Als ‘iets’ me telkens overeind brengt en houdt zijn het wel mijn eigen kinderen. Mijn dochters Laura & Eline zijn een sterk houvast in dit leven wat in 2010 zo heftig veranderde. En regelmatig denk ik dat ik het zonder hen gewoon niet had gered. Ik probeer als hun vader sterk te blijven, ik wil als de zorgzame man er elke dag zijn voor deze twee schatten. En dat lukt. Telkens weer opnieuw.

Ik kan me nog zo goed herinneren hoe we in 1994 eindelijk ‘zover waren’ om kinderen te nemen. Dat doe je gewoon even… Nee, we stonden zeker stil bij het Grote Wonder, want het was geweldig om voor het eerst ouders te worden! Laura werd laat op de avond geboren en ruim twee jaar later kwam Eline op deze mooie wereld. Sindsdien voelden we ons rijk, niet wetend wat ieders draaiboek van het Leven nog in petto had. Dat is eigenlijk maar goed ook. We hebben samen genoten van de vele goede momenten en beleefden de leukste avonturen.

Nu, maart 2014, alweer drie jaar en vijf maanden na het overlijden van Jeanet Visser, denk ik nog steeds: “Ik voel me rijk!” Ik ben zo blij met deze meiden en dit vertel ik ook vaak. Met liefde kook ik voor ons; al is het dagelijks. Met geduld (en soms een tekort aan…) begeleid ik hen op de weg naar volwassenheid. Ze hebben plezier in het leven, lachen en tonen kracht. Dit alles maakt mijn hart blij; ik kan verder. Toch blijft dat raar aanvoelen: ik kan verder zonder Jeanet. Het voelt aan als een soort bedrog, maar dan anders.

Hierboven een foto van een plezierig moment in De Efteling, alwaar we eind vorig jaar waren. Laura geheel links en Eline tweede van rechts. Twee sterke meiden, die ook heel veel aan elkaar hebben. Ik hou van jullie!

Ad
(bericht 87 alweer van deze blog, maar pas de tweede van dit jaar)

Op 21 september 2010 woog Jeanet nog maar 45 kilogram. 16 dagen later stierf ze aan de gevolgen van kanker. Eind september, begin oktober is dan ook een periode van wisselende stemmingen, feest & verdriet, plezier & pijn en 3 oktober word ik (weer) jarig. De derde zonder Jeanet, mijn overleden vrouw.

Rouwverwerking, ik zou er graag een punt achter willen zetten, maar telkens besef ik dat het eenvoudigweg niet mogelijk is. Het geworstel met gevoelens gaat altijd door, maar het wordt wel steeds makkelijker. Dat klinkt misschien raar, maar zo is het en dat is maar goed ook. Je raakt echter nooit in de vergetelheid. Je vertoeft misschien wel op de achtergrond en kijkt mee naar hoe wij gezellig eten, genieten van een goede speelfilm, of weer met veel plezier tijd doorbrengen op één van de mooie playa’s die Curaçao kent.

Life goes on…

En we wonen alweer ruim 17 maanden op dit tropische eiland. Wie had dat gedacht? Wat ik echter niet had verwacht is dat een rouwproces zo lang kan ‘doordreunen’. Op onverwachte momenten beleef ik ons samenzijn en mis je dan ontzettend. Dan is diep zuchten, even alle tranen laten gaan een oplossing, een houvast.
Op andere momenten geniet ik ten volle van de herinnering. Zo zette ik in de afgelopen week de Altrex vouwladder wat anders neer, zodat ik beter bij de top van de (tuinbar) palapa kon werken. In een flits zie ik ons winkelend door Praxis lopen; op zoek naar een geschikte vouwladder. Je woorden vormen in mijn hoofd een bekende zin: “Ad, je moet deze nemen. Dit is een goed merk. Je hebt goede spullen nodig”.
Dit is slechts een voorbeeld van een blijvende binding met iemand waarmee ik 32 jaar heb samengewoond en twee meiden heb opgevoed. Allerlei herinneringen (vaak nog mooier dan foto’s zelf) verstevigen het samenzijn.

Je leven voortzetten met een leegte…

Zonder mijn partner verder moeten leven genereert een niet te omvatten leegte. Een groot gemis. Een amputatie. En dan komt telkens het besef naar voren dat die leegte bijna geheel gevuld (kan) worden met twee dochters in mijn directe nabijheid: Laura & Eline. Zij vormen het bewijs van onze liefde voor elkaar. En met deze laatste zinnen kan ik leven. Verder leven…

Jeanet, je mag mijn ogen lenen, zodat je kunt zien hoe mooi je dochters zijn gebleven.

Je mag ook mijn handen lenen, dan kun je voelen hoe zacht en verzorgd het lange haar van Eline of Laura is.

Leen mijn smaakpapillen, zodat je kunt genieten van de lekkerste appelflappen die Eline laatst helemaal in haar eentje maakte voor ons.

Mijn benen kun je ook een keer lenen voor een lange wandeling door de geweldige natuur van Curaçao.

En tot slot mag je mijn stem lenen voor een warm en liefdevol gesprek met ons allen!

Love u 4ever!

Op 12 mei 1983 kreeg Jeanet, moeder van Laura en Eline dit aandenken van Stichting Samen Één. Die stichting, gehuisvest op het luxe waddeneiland Texel alwaar wij acht jaar hebben (samen)gewoond, vierde een lustrum en met deze kleine geste, een mooi kristallen wijnglas wat nu hier op Curacao in de kast staat, werd het personeel bedankt.

Jeanet werkte van 1978 tot halverwege 1986 als ziekenverzorgende in Het Verpleeghuis Texel, wat onder de paraplu “Stichting Samen Één” viel. En dertig jaar later vieren wij Moederdag 2013 en vanmiddag serveerde ik een persoonlijke brunch hier thuis op Grote Berg.

Moederdag zonder moeder, maar wel met vele goede herinneringen en ondanks het feit dat Jeanet pas moeder werd in 1995 is er een enorme variatie aan mooie herinneringen en liefdevolle momenten opgebouwd. Deze rijkdom maakt het leven zinvol!

Naarmate de tijd verstrijkt ga je steeds anders aankijken tegen belangrijke gebeurtenissen. Zo ook deze (derde) Moederdag. Geen kado’s, geen bloemen, geen moeder, maar samenzijn onder de zon, de innerlijke mens (laten) verwennen en de zondag beleven als een ontspanning. Laat Moederdag dus vooral een dag van liefde zijn; vreugde met elkaar delen en gezellig samenzijn.

Ad

De zon schijnt volop in maart en ik sta buiten de achtertuin te bewonderen. Ineens voel ik een hand in mijn zij. Ik herken de handdruk direct en draai me langzaam om.
‘Jeanet! Kom je zomaar even naar ons kijken?’. We raakten terstond verstrengeld in een stevige omhelzing. Toch zag Jeanet kans om tussendoor op te merken: ‘Ja, ik wil weten hoe het met jou en onze dochters gaat.’
‘Nou, het gaat goed, heel goed moet ik zeggen, ze zitten nu op school.’
Al pratend lopen we hand in hand verder door de achtertuin, de hoek om bij de garage. ‘Hé, jullie hebben het kippenhok weggedaan. Waarom?’.
‘De kippen zijn vorig jaar verkocht via marktplaats. Weet je dat Zwarte Kip al een kleintje heeft?’.
‘Oh, wat leuk! Maar verkocht? Tje, was dat jouw idee?’, vroeg Jeanet vervolgens.
‘Nee, het initiatief kwam van Eline, nadat we vorig jaar terugkwamen van vakantie op Curaçao. Ze zijn verkocht, omdat we grootse plannen hebben!’.
‘Ohh, je bedoelt toch niet… emigratie?’
‘Jaaa! Dat klopt helemaal en onze woning is onlangs verkocht! We gaan weg uit Engelen, weg uit Nederland en een volstrekt nieuw leven tegemoet.’
‘Oh Ad, wat geweldig voor jullie’, zei Jeanet met tranen in haar ogen. ‘In 1991 wilden wij samen emigreren en dat plan verwaterde, maar nu ga je samen met Laura en Eline. Ik vind dat echt heel geweldig voor jullie!’
‘Lieverd, dit is een beslissing van ons drietjes en we nemen jou mee in gedachten, in onze harten.’, vervolgde ik het emotionele gesprek.
‘Ik vind het superfijn dat je dit aan durft, ondanks ons grote verlies. Je doet het heel goed! Ik blijf je volgen. Ik ben heel trots op jou en de meiden. Ik hou van je!’
‘Ik hou ook van jou Jeanet.’ zei ik zachtjes en keek diep in haar ogen. Mist kwam ineens om mij heen. Jeanet vervaagde, alles verdween en ineens lag ik plat in het gras. De zon verwarmde mijn gezicht en mijn hart. Ik voelde me heel blij worden.

Dit was bericht 75 alweer. Jeanet overleed op 7 oktober 2010…

Het leven ging verder, het blijkt gewoon vanzelf verder te gaan. Alles ging verder, alles gaat gewoon door. Het leven lijkt ook zo snel te gaan, want ineens is het 7 oktober 2011. Een jaar later. Weduwnaar voor precies een jaar. Die zin roept zoveel pijn en verdriet op, maar ook leegte en eenzaamheid, wilskracht en liefde. Het vaderschap blijkt elke dag een bijzonder houvast te zijn, maar het gemis dendert op onverwachte momenten door mijn hoofd en pijnigt mijn gevoel.

Dochters…

Vanmorgen heb ik Laura & Eline telefonisch ziek gemeld onder opgave van redenen. Ze wenste ons sterkte toe op deze tragische dag.
Op deze plek kan ik niet precies invullen hoe de meiden zich voelen bij het verlies van hun moeder. Ze komen gelukkig dagelijks veerkrachtig over en laten daarbij telkens merken dat liefde ons overeind houdt. Dochters hebben elkaar en leunen op mij en Jeanet leeft voort in deze meiden. Dat voelt heel fijn aan, maar het verdriet om het verlies zal ons altijd bijblijven. Waar ik erg van kan genieten is het samen lachen om iets, samen ondernemen, samen dineren en stoeien.
Een hecht gezin waren we; een één ouder – hecht gezin zijn we geworden en dat zal altijd zo blijven. Ook al komt er mogelijk in de nabije toekomst iemand bij. Jeanet is als moeder namelijk onvervangbaar.

Achterom kijken is nodig

Een weekje Zeeuws Vlaanderen (Boerenhol) werd in augustus 2010 snel afgewisseld met een weekendje Renesse voor ons tweetjes. Dat was ons uitje, waarin we samen nog wat konden meemaken. Het leek op afscheid nemen. September bracht donkere wolken in de vorm van toegenomen pijn. Extra morfine gaf tijdelijke verlichting. Toch zag Jeanet kans om haar eigen verjaardag (31-08), die van Eline (22-09) en die van mij (03-10) met veel liefde bij te wonen en te vieren. Dat waren, hoe pijnlijk ook, stukjes ‘afscheid nemen’ van ons drietjes.
Zo kan ik me herinneren dat we op 19 september gingen winkelen bij een tuincentrum en het was de hobby van Jeanet om leuke dingen te verzamelen. Jeanet liet haar oog vallen op een leuke tuinset, gemaakt van steigerplanken. Een vierkante tafel op een zuil en … drie verrijdbare stoelen. Hoe tekenend voor de nabije toekomst?!
De drie volgende dagen na mijn verjaardag lieten een versnelde aftakeling zien van het lichaam van Jeanet. Pijn werd heviger ervaren en de bestrijding daarvan liet soms te wensen over. Ze werd vanaf woensdagavond 6 oktober in slaap gehouden en de volgende ochtend overleed Jeanet. Een vreselijke ochtend. Haar leven was definitief ten einde; mij achterlatend met twee schatten van dochters. Een rijkdom? Zeker, maar vooral een houvast, want Jeanet leeft voort in Laura & Eline. Wekenlange periodes van stress werden ineens vervangen door een soort van innerlijke rust, een pril begin van acceptatie, maar de pijn rondom dit verlies was gigantisch en bijna niet te beschrijven.

Wat ging moeizaam in het afgelopen jaar?

Ik kan schrijven: alles. De veranderingen waren overal voelbaar en zichtbaar: alleen koken, een halfleeg bed, de gedekte tafel voor drie personen, een lege stoel in de auto, de fiets van Jeanet, de regenjas aan de kapstok, de Crocks, die geparkeerd stonden naast de wasmachine, alleen koffie drinken, wandelen met hond Luna. ALLES was definitief anders.
De leegte beukte overal in op mijn gevoelens. Zo liep ik ergens in de tweede helft van de maand oktober met tranen in mijn ogen in de bouwmarkt, op zoek naar wat klusmateriaal. Ja, zelfs zo’n kort bezoekje aan de plaatselijke Karwei deed me beseffen dat ik een bijzonder mens had verloren. Daar winkelden we vaak samen; een kleurtje verf, leuke spulletjes voor de keuken, of woonkamer, of gewoon ‘even shoppen’.
Winkelen met de meiden gaf houvast, maar ik vond het in het begin nogal confronterend. Ik vroeg me telkens af wat andere mensen zouden denken van ons. ‘Hé, een man met twee dochters. Gescheiden?’ Nee, weduwnaar en nu een jaar verder.
Het was ook moeizaam in het begin om in de keuken een maaltijd voor te bereiden. Meestal kookte Jeanet, wat ze altijd met heel veel liefde en kundigheid deed. Ik kan beamen dat het haar hobby is geweest en inmiddels, dit tot genoegdoening van dochters, ook mijn hobby. Zeker in het begin heb ik menigmaal met betraande ogen het eten voorbereid. Ik zag soms niet wat ik deed. Er gingen maanden overeen, voordat ik goed en wel besefte hoeveel kookkennis ik in feite van Jeanet heb geërfd. Ik ben haar daar erg dankbaar voor.
Het huishouden, een taak die ik vanaf het prille begin altijd op me heb genomen. Ik wil er zijn voor de meiden; ik wil voor hen een veilige haven zijn en daar hoort ook een goed lopend huishouden bij. Ik doe het beslist niet uitmuntend; soms loop ik zelfs achter. Ik doe het op mijn manier, maar met liefde. Nu pas bemerk ik hoe weinig ikzelf aan het huishouden besteedde en dat spijt me. Ik loop nu de achterstand in. Wel wrang om te moeten constateren.

Samen verder, de toekomst tegemoet…

Er zijn grote veranderingen op komst en dat is het directe gevolg van de gezamenlijke keuze van twee meiden en één vader. Emigreren is een heel moedig besluit. Huis en haard verlaten voor het opbouwen van een nieuw leven. Nee, een ander leven, maar met Jeanet in  onze gedachten, in onze harten. Wij gaan ervoor en weten dat het goed is. Ons toekomstige leven is te volgen op BLOG / Curaçao. Misschien leest Jeanet wel mee…

Dit BLOG bevat nu ruim zestig berichten, verspreid over negen pagina’s. Waarschijnlijk voeg ik geen berichten meer toe en samen met dochters gaan we ons richten op heden en toekomst. We vormen een team met Jeanet voor altijd blijvend in onze harten.

© 2010-2011 / AvaLon

Morgen, 31 augustus 2011, zou mijn lieve vrouw en de zorgzame moeder van Laura en Eline 53 jaar geworden zijn. Vanmiddag heb ik (weer) een appeltaart gebakken voor ons drietjes. Het zal zeker weer smaken, want de talloze herinneringen zijn zoet en vol liefde. Ik had nog veel meer willen opschrijven en ja, er is nog veel pijn.
Soms overvalt mij een grote angst dat ook mij iets vreselijks overkomt en dat de meiden alleen verder moeten. Meestal kan ik die angst snel ‘verwerken’, want ze hebben me nodig. En morgen is weer zo’n dag: ‘de eerste keer zonder jou’. Mocht jij wat willen schrijven, dan kan dat… in het Gastenboek. Klik hier.

Groetjes en veel liefs, Ad

Jeanet, je lijkt nu heel ver weg te zijn, terwijl mijn hart toch vol zit van verdriet. Bijna niemand vraagt nog wat aan mij. Bijna de hele familie zwijgt (uit gemak?) en het leven rent gehaast verder. Ik wil ook verder, maar ik laat je nooit (meer) los. Heb ik wel eens gedaan en heb daar nu spijt van. Na het herstellen van de breuk kwamen binnen drie jaar de meiden achter elkaar op aarde. Wat een enorme verandering was dat! Wat een wonder (2x dan). Ik leerde je toen pas kennen als een fantastische moeder, vol met geduld, liefde en warmte.

Nu leven we met zijn drietjes verder en wandelen ons levenspad af. Met warme herinneringen aan jou. En misschien nemen we dit jaar jou mee in gedachten naar ons droomeiland: Curaçao! In oktober is het toevallig precies twintig jaar geleden dat wij soortgelijke emigratieplannen hadden. Zonder kinderen dan in 1991. En nu dan zonder moeder in 2011…

Als je een tijdje stilstaat bij een veld vol met klavertjes, vind je op een gegeven moment een klavertje vier. Dat is nog geen geluk, dat brengt nog geen geluk. Dat is slechts een moment uit de natuur. Een toevalligheid in de vorm van vier blaadjes. Leuk om even vast te houden, meer is het niet.
Geluk overkomt je en ik wil er niet naar op zoek gaan, maar met dit sombere weer snak ik naar een goed gevoel. Een geluksgevoel. De saaiheid suist door mijn hoofd en maakt me moedeloos. Nergens zin (meer) in en toch moeten vele dingen gebeuren. Even vaderen (doe ik graag), wat strijken, het gras maaien en de wasmachine weer aan het werk zetten.
Dagelijks ervaar ik geluk bij het voortleven van Jeanet in Laura & Eline. Ditzelfde gevoel veroorzaakt ook wel eens neerslachtigheid, wat meestal diezelfde dag weer lijkt te kunnen verdampen. Eb en vloed kennen een regelmaat; emoties absoluut niet. Ik weet het ook wel; vanmiddag of vanavond voelt het weer anders aan. Een houvast.

Als ik je naam uitspreek, reageer je niet. Het blijft stil om mij heen. Begrijpelijk, want het is al tien voor één in de nacht en de wijn is weer op. Het brengt me niet dichter bij jou en de leegte lijkt in volume toe te kunnen nemen.
Het houvast wat ik echter dagelijks ervaar, bestaat uit 2 dochters en een lieve hond. De harmonie is grandioos en vlekkeloos te noemen. De onderlinge band is die van blindelings vertrouwen in elkaar en in de toekomst. Het geeft mij hoop, kracht en vooral zin om overeind te krabbelen. Na elke ‘aanval’ van rouwverwerking. En dat vindt nog steeds willekeurig plaats: in de schaduw onder de notenboom, bij een mooie TV-film, of gewoon tijdens het kokkerellen in de keuken.

Jeanet, ik hou van je, maar dat had ik je al veel eerder verteld…

Een gevoel van eenzaamheid overvalt me als mijn dochters alweer een half uur slapen. Hond Luna slaapt ook al en ik staar triest naar mijn glas rode wijn. De TV heb ik alweer uitgezet; was niks aan. Ik kan misschien voortaan beter tegelijkertijd met de meiden onder de wol kruipen, dan krijgt die sluipende eenzaamheid geen kans. Dan kan ik misschien weer stabiel worden.
Ik zou zo graag nog één lief gesprekje willen voeren met Jeanet, nog een keer samen shoppen in de binnenstad van Den Bosch, nog een keer samen de hond uitlaten, of gezellig een glaasje wijn drinken bij de open haard. Het voelt allemaal zo verdomd oneerlijk aan, deze veel te vroege dood van een bijzondere vrouw. Een geweldige moeder en bovenal een lief mens.
Ik kook alleen lekker eten, ik strijk alleen met liefde, ik slaap alleen in het grote bed, ik eet of dineer met mijn lieve dochters, ik ga trots winkelen met mijn dochters, ik ga heerlijk op vakantie met mijn dochters (binnenkort tropisch!). Er is zoveel verdwenen, maar er is ook nog heel veel tastbaar aanwezig. Jeanet leeft weliswaar voort, maar de gevoelens blijven pijn doen.

Een ‘bruisend’ nieuw jaar is alweer tien dagen bezig. Ik ben dus drie maanden, drie dagen en zestien uur weduwnaar. Alles van Jeanet ligt ineens in het vorige jaar. Dit lijkt op een vorm van verwerking, van toegenomen verwijdering. Ik had gehoopt dat het nu beter met ons zou gaan, maar we slapen slecht. Ik mis Jeanet harder dan ooit tevoren en ik voel de grond onder mijn voeten wegglijden. Mijn dochters hebben me hard nodig; ik weet het en daarom moet en wil ik overeind blijven. Ik houd me vast aan het aanrecht, lees handgeschreven recepten van Jeanet en kijk naar een foto van haar die in de keuken hangt.
De psychologische put lijkt dieper dan ooit te voren op tien januari 2011. Godver, wat een triest leven en vanavond merkte ik aan het gedrag van mijn dochters dat ook zij op zoek zijn naar een houvast, een lichtpuntje. Ik hoop dat er spoedig weer licht komt in deze duisternis. Misschien aan het einde van de tunnel?

Het is alweer 1 december en gevoelsmatig raak ik een klein beetje gewend aan de permanent veranderde situatie hier in dit huis. Gisterenochtend zat ik echter op de rand van het bed, een beetje te stuntelen met mijn krukken (gebroken enkel, weet je wel…) en dacht plotseling weer aan Jeanet. Aan haar pijn, handicap, haar strijd en haar uitzicht. Ik vond Jeanet zo moedig, zo sterk. Ze hield zich goed voor ons, ze wilde het beste voor ons. Maar haar harde buik sprak boekdelen. De dood kwam steeds dichterbij en ik kon mij dit keer enigszins vermannen om niet weer in huilen uit te barsten.
Nu het ontzettend winters weer is wordt de leegte, het gemis van Jeanet weer extra aangevoeld. Dit is een nieuwe ervaring en er zullen er nog vele volgen. December staat bol van aandacht, leuke kado’s en liefde en zo moet het ook zijn.

Afgelopen (wintertijd-) nacht sliep ik aan de andere kant van ons bed. Daar waar Jeanet vroeger sliep, maar nu niet meer. Ik voelde een soort gebondenheid met haar. Ik heb dan ook heerlijk geslapen en vanmorgen keek ik bij het wakker worden naar de wekker. HAAR wekker. Ik kreeg de zondagtijd door van Jeanet. Dat gaf een heel speciaal gevoel. Hé, nog zomertijd ook en hup, uurtje terug, uurtje erbij. Nog even omdraaien en genieten van het Jeanet-gevoel.

Afleiding zoeken lukt ons alledrie redelijk goed, maar ‘s avonds wordt het gemis sterk voelbaar. Het is voor ons nog steeds niet te bevatten dat Jeanet nooit meer terugkomt. We hadden nog zoveel willen zeggen, willen knuffelen, samen iets ondernemen. En telkens werden we met de neus op de feiten gedrukt: tafel dekken voor drie personen, met zijn drieën voor een goede film zitten, wandelen met hond Luna. Uiteindelijk gaat alles een plekje krijgen. Dat moet ook wel, want ons leven gaat door. Daarbij komen nog heel wat confronterende momenten om de hoek kijken: vanavond verjaardagsfeestje bij zwager (nu zonder Jeanet), lootjes trekken voor de surpriseavond (nu zonder Jeanet), kerst zonder Jeanet en volgend jaar vakantie op een zonnig eiland? Zonder Jeanet, maar wel in onze harten.