Afgelopen (wintertijd-) nacht sliep ik aan de andere kant van ons bed. Daar waar Jeanet vroeger sliep, maar nu niet meer. Ik voelde een soort gebondenheid met haar. Ik heb dan ook heerlijk geslapen en vanmorgen keek ik bij het wakker worden naar de wekker. HAAR wekker. Ik kreeg de zondagtijd door van Jeanet. Dat gaf een heel speciaal gevoel. Hé, nog zomertijd ook en hup, uurtje terug, uurtje erbij. Nog even omdraaien en genieten van het Jeanet-gevoel.

Afleiding zoeken lukt ons alledrie redelijk goed, maar ‘s avonds wordt het gemis sterk voelbaar. Het is voor ons nog steeds niet te bevatten dat Jeanet nooit meer terugkomt. We hadden nog zoveel willen zeggen, willen knuffelen, samen iets ondernemen. En telkens werden we met de neus op de feiten gedrukt: tafel dekken voor drie personen, met zijn drieën voor een goede film zitten, wandelen met hond Luna. Uiteindelijk gaat alles een plekje krijgen. Dat moet ook wel, want ons leven gaat door. Daarbij komen nog heel wat confronterende momenten om de hoek kijken: vanavond verjaardagsfeestje bij zwager (nu zonder Jeanet), lootjes trekken voor de surpriseavond (nu zonder Jeanet), kerst zonder Jeanet en volgend jaar vakantie op een zonnig eiland? Zonder Jeanet, maar wel in onze harten.

Vanmorgen precies twintig dagen geleden werd ik weduwnaar en in die periode ging er een veelvoud van dat aantal aan gedachten door mijn hoofd die verband hielden met ‘nooit meer’, ‘iemand missen’ en ‘de niet te bevatten leegte’.
Het ‘nooit meer’ zal Laura, Eline en ik nog vele jaren bezig kunnen houden; het ‘iemand missen’ evengoed. Dan denk ik aan even samen eten koken, of genieten van een lekkere maaltijd, of samen in bed kijken naar Pauw en Witteman (iets wat wij tot voor kort heel vaak en met plezier deden). De ‘niet te bevatten leegte’ lijkt hanteerbaar te zijn. Wij voelen Jeanet, wij nemen haar mee in onze gedachten, tijdens de wandelingen met hond Luna, of gewoon, even rommelen in de tuin. De aanvoelbare leegte wordt door ons drieën goed aangepakt, of gecompenseerd. We helpen elkaar daar waar nodig. Jeanet leeft voort in de meiden en ik draag bij door het telkens opnieuw vertellen / opsommen van mooie herinneringen. Toch sluipt de leegte in ons huis rond en loert om de hoek. De fiets van Jeanet staat in de garage, leegte. De regenjas van Jeanet hangt aan de kapstok, leegte. De geurtjes en make-up spulletjes op haar nachtkastje, leegte. Ja, tot zelfs de stoel naast mij in de auto, terwijl we laatst naar Diepenveen reden, leegte. De meiden speelden toen afleiding gevend met de iPad op de achterbank. Gaandeweg moet alles een plekje krijgen, maar verdriet blijft onmiskenbaar aanwezig. Toch willen we straks een mooie Kerst vieren. Hoe? Met mooie herinneringen en een goede sfeer moet dat lukken.

Hier wordt de BLOG (van OVER) voortgezet…

Vanmorgen heb ik wat kunnen werken in Eindhoven, maar ik was weer op tijd in Engelen bij onze lieve dochters. Ik trof ze zitttend in de tuinkamer aan, samen achter de computer en de indruk was goed. Zij volgen hun eigen weg, met daarbij de verwerking van verdriet, leegte en nooit meer. Wat later gingen ze voor activiteiten naar boven en ik bleef alleen achter in de leegte van het vertrouwde huis.
De deurbel ging en hond Luna sloeg flink aan. Luna! Hou je kop! Ik liep naar de hal (hond bleef in de huiskamer) en opende de deur. De TNT-postman had een grote doos in zijn handen. Dat was nog zwaar ook. Bleek mijn eerste boek ‘Kanker aan het woord‘ te zijn… Heel toevallig en wat een beladen moment, want twintig dagen geleden werd ik weduwnaar. Het doet pijn dat Jeanet ook dit moment niet mocht meemaken. Het voelt zo vreemd aan, een boek vast te houden wat over mijn vrouw gaat.

Tijdens de administratieve handelingen vroeg de postbode terloops hoe het met mijn vrouw ging. Blijkbaar had hij al veel eerder gehoord dat ze ernstig ziek was en tja, er kwamen vele postpakketjes binnen in het afgelopen jaar. Ik vertelde hem dat Jeanet bijna drie weken geleden overleden was. Hij was zichtbaar aangeslagen en begon direct te vertellen dat Jeanet altijd heel vriendelijk was en vaak lachte. Bijzonder om dat zo aan te kunnen horen. Ik beaamde dat Jeanet haar ziekte sterk heeft gedragen en ons met mooie herinneringen achter heeft gelaten. Hij klopte mij op mijn bovenarm en wenste me sterkte toe. Ik voelde me trots, maar had tevens een dubbel gevoel: een berg boeken in mijn handen…
En nu proost ik met een glas Prosecco in mijn eentje op het behalen van dit succes. Zo dubbel en beladen allemaal. Een boek wat over kanker gaat, over Jeanet, over dochters Laura en Eline, over mij en feitelijk over alles wat verweven blijkt te zijn met het leven, ook al zat daar kanker bij.

Hé, twee dagen niet geschreven! Ach, laat ik zwijgen en proberen mijn weg te vinden in deze totale verwarring. Als een automaat lijk ik alles te doen: boodschappen doen, werken, Eline naar de manege rijden, strijken, stofzuigen, mails beantwoorden, kleding opvouwen of weggooien, aan morgen denken, foto’s van Jeanet wegklikken (het bekijken maakt me heel verdrietig) en met zijn drieën op de bank genieten van een goede film. Jeanet is heel ver weg, maar nog steeds in onze harten heel dichtbij. Ook Eline straalt uit dat ze mama erg mist. En die momenten zijn vaak ‘s avonds, of in de nacht en in de morgen het hevigst.
We aten met zijn drieën: we voelen de afwezigheid van mama; we poetsen onze tanden op de badkamer: we voelen de afwezigheid van mama; we hangen knus voor de buis: we voelen de afwezigheid van mama. Elke dag dreunen de woorden ‘nooit meer’ door en lijken heen en weer te echoën in de complexe gevoelens van verdriet en verlies. Toch geniet ik als vader ontzettend als de meiden lachen, kunnen lachen, als ze stoeien, als ze druk vertellen over belevenissen op school, manege en vriendinnen. Ook zij willen verder, want de wilskracht is sterk. De drieëenheid is sterker geworden, met in ons midden (mama) Jeanet.

Hé, een dag niet geschreven! Is dat slecht of goed te noemen? Toch zijn er dagelijks emotionele momenten te beleven. Het gemis van Jeanet wordt haast overal gevoeld: in de keuken tijdens het gezellige koken, aan tafel tijdens het lekkere eten, op bank knus voor de buis, of tijdens een koele tuiniermarathon, want de groene bak wil ook weer gevuld worden.
Na het hedenochtend wakker worden kroop de leegte als een ruwe deken om mij heen. Het lukte me enigszins om deze gewaarwording weg te spoelen tijdens het douchen. Beneden verse koffie en heel veel regen is hoorbaar. Jeanet zag ik nergens zitten, of liggen. Leegte was opnieuw voelbaar.
Beide dochters zijn gisteren naar school geweest, maar Laura heeft haar eerste schooldag niet af kunnen maken. Was iets teveel allemaal, maar vandaag volgt een nieuwe poging. Ik was gisteren al blij dat ze rond 12:15u belde, zodat ook ik eerder naar huis kon gaan. Morgen gezond weer op (Sonja Barend) heeft nog steeds en dat is logisch voor ons een andere lading.

Dit is de tweede zondag zonder Jeanet en de eerste zondag na de crematie. Vanmorgen heb ik met zonneschijn op mijn gezicht een kledingstuk weggegooid. Symbolisch weer een stukje afscheid. Het lukt me nu wat beter om ook aan mooie momenten en gebeurtenissen te denken, maar nachtelijke eenzaamheid wordt wel eens gevoeld.
Met de meiden gaat het de goede kant op. Ze zijn ook bezig met het zetten van stappen in hun eigen leven. Morgen gaan ze voor het eerst naar school met Jeanet in hun harten. Die schooldag, zeker een beproeving, moet echt gaan plaatsvinden, want we willen verder. Een lieve omhelzing van Laura, een welgemeend compliment van Eline (‘Pap, je zorgt echt goed voor ons!’) en een verfrissende wandeling met hond Luna. Alles lijkt een weg te kunnen vinden in deze wildernis van leegte, zonneschijn, verdriet en houvast.
De innerlijke pijn lijkt hanteerbaar te worden en ik voel me daar bijna schuldig over. Jeanet wilde echter niets liever dan dat ik overeind blijf en er altijd zal zijn voor de meiden en voor mezelf. Ik houd me aan mijn belofte, met Jeanet in mijn hart.

Het nachtelijk uurtje is begonnen. Het is nu 01:04u en ik denk aan morgen. Aan volgende week, of volgende maand. Ik stond vanavond in de keuken en voelde de energie van Jeanet mijn lichaam instromen. Toch was ze al vorige week overleden en ik krijg steeds meer het gevoel dat wij drieën het wel gaan redden. Ik voel mij daarover tevens schuldig over deze toekomstverwachtigingen en toch… ik moet mij niet schuldig voelen. Het is het geloven in jezelf en er willen zijn voor je eigen kinderen. Ook zij hebben mij nodig en hebben behoefte aan een vader die overeind blijft!
Ik schenk mezelf nog een glas wijn in, wetend dat het gewoon lekker kan zijn. Met het verstrijken van de dagen lijkt het aura van Jeanet vluchtig geworden te zijn. Het lukt me nu ook om eens wat langer naar een mooi portret te kijken van mijn lieve, begripvolle vrouw en geduldige moeder van onze dochters. Een stukje verwerking doet wonderen. Maar de pijn blijft. Kon ik nog maar één gesprekje met haar voeren. Kon ik nog maar één keer mijn wang tegen haar wang aanduwen. Kon ik nog maar één keer haar hand vasthouden. Maar alles is voorbij en we leunen op de foto’s en de schitterende herinneringen.

Wakker worden is het ergste van de dag. Wetend dat je moeder of je partner niet meer terugkomt. Dat ze overleden is, is ons drieën heel duidelijk, maar je hebt tijd nodig om alles een plekje te geven. Laura heeft er, net als ik, heel veel moeite mee en laat haar tranen wel eens gaan. Eline lijkt in het traject accepteren verder gevorderd te zijn. Ze mist mama ontzettend, maar kan blijkbaar goed schakelen tussen wat nu is (en belangrijk is) en wat was geweest. Ik heb elke dag heel veel bewondering voor ze hoe ze met zoiets groots omgaan. Gisterenavond zaten we trouwens gedrieën op de bank en gezellig naar deel II van Lord of the Rings te kijken. Vanavond deel III dan maar weer. Een enorme brok afleiding. Zeker, maar ook goed voor ons.
Vanacht heb ik onder Herman Brood geslapen… gisterenavond had ik eindelijk het beddengoed verschoond en koos voor het bontgekleurde Herman Brood – motief. Er zat echter een hele smalle instopstrook aan voetenzijde aan, dus dat werd in mijn eentje een kleine beproeving. Uiteindelijk heb ik heerlijk geslapen, maar de ochtend, zoals ik al schreef, was weer bijzonder pijnlijk. Ik stond voor de meeste rechtse schuifdeur van de kastenwand dichtbij de slaapkamerdeur, schoof die naar links en keek tegen vier stapels kleding aan. Van Jeanet. Ik legde beide handen op de stapels en voelde het verdriet mijn lijf instromen. Ik moest me bedwingen om niet ALLE stapels gelijk in de vuilnisbak te mieteren, want ik wilde me aan mijn afspraak houden: één kledingstuk (mogen ook een paar laarzen zijn) mag per dag weggegooid worden.
Ik ga me bezighouden met een berg wasgoed (vouwen en strijken), brood eten en koffie drinken en de zoektocht naar leuke momenten voortzetten. Ik bemerk verder dat wij drieën nog dichter naar elkaar zijn toegetrokken en dat is een bijzondere ervaring. Wij helpen elkaar en daardoor kunnen we het levenspad (onze weg) blijven vervolgen. Al zal nog menig traantje op een wang kunnen verschijnen.

Woensdag 13 oktober 2010…

Een terugblik in woorden is lastig, want er waren heel veel emotionele momenten aanwezig, die zich moeilijk op schrift laten stellen. Toen de witte lijkwagen + witte volgwagen de Leunweg in Engelen opreden, moest ik even diep zuchten om een huilbui te voorkomen. Ik wilde me goed houden op deze ochtend die zo betekenisvol was voor Laura, Eline en mezelf.
Drie kwartier later deed Wilma (uitvaartonderneming) in de aula het (door mij geschreven) openingswoord, waarna ik aan de slag kon. En dat was een gevoelige uitdaging, want de sfeer in de zaal was zo bijzonder: Jeanet lag in een gesloten witte kist, omringd door een zee van witte bloemen en op twee grote flatscreens prijkte op dat moment een grote zwartwit foto van Jeanet toen ze vier jaar was. Kwam nog bij dat de opkomst massaal te noemen was. Niet alleen familie en bekenden, maar ook vriendinnen van Laura en Eline, heel veel collega’s van Jeanet, ook nog eens bijna 15 collega’s van mijn werk, buren, overburen en buurtbewoners waren naar het crematorium van Nieuwkuijk gereden. En dan sta je met een draadloze microfoon voorin de aula je afscheid te houden. Zwaar…

Ik nam kort het woord, waarna wij drieën de zeven kaarsen gingen aansteken, die schuin links van Jeanet stonden. Dit moest voor de toeschouwer ook een mooi moment zijn geweest. Het afscheid kon weer doorgaan met het vertonen van nieuwe foto’s en mooie muziek, die we maanden geleden zelf hadden uitgezocht. Gedraaid werden achtereenvolgens (met tussenpozen): Perhaps Love (John Denver & Placido Domingo), Solsbury Hill (Peter Gabriel), Will We Ever Learn (Oleta Adams), Slipping Through My Fingers (Mamma Mia!), Home (Simply Red), Fragile van Sting en tot slot Sweet Goodbyes van de Tilburgse band Krezip.
Tussendoor heb ik veel verteld over Jeanet en dieren, Jeanet en zorg, Jeanet en kinderen, Jeanet en ik en diverse momenten moest ik even (emoties) voor de afleiding een glas water drinken. De gastsprekers op het gebied van familie, werk en vriendschap hadden ook een mooie bijdrage geleverd en wij allen kunnen dan ook terugblikken op een heel mooi, waardevol en vooral emotioneel afscheid van Jeanet. Het sterkt ons dat het heel ontroerend is geweest. Voor nu heerst rust in huis en het gevoel dat we samen verder moeten, samen verder willen gaan met Jeanet in onze harten.

Pijnlijke gedachten die met ‘nooit meer’ te maken hebben, dringen door. Nooit meer samen foto’s bekijken van de meiden toen ze nog een baby waren. Nooit meer samen gezellig shoppen in Den Bosch. Nooit meer samen lekker kokkerellen in de keuken onder het genot van een glaasje wijn. Nooit meer samen de hond Luna uitlaten. Alle herinneringen die we samen hebben opgebouwd lijken ineens de helft minder waard. Nooit meer doet vreselijk veel pijn. Ik moet proberen om ‘nooit meer’ weg te drukken, maar vervaagt daarmee de herinnering aan Jeanet? Of kan ik ‘nooit meer’ vervangen door ‘fijn om deelgenoot van jouw leven te zijn geweest’?

Mijn wekker liep om 07:30u af. Ik draai me nog een keer om en begin na te denken over deze bijzondere dag die helemaal in het teken staat van mijn overleden vrouw Jeanet Visser. De wekker loopt weer af, maar nu is het 07:34u. Ik draai me gewoontegetrouw nog een keer om, maar begin nu te piekeren. Ik bespeur nog geen zenuwachtigheid, maar wel een toenemend verlangen om in die grote zaal te staan. Dichtbij Jeanet. Mijn afscheidswoord (hakkelend?) uit te spreken en te genieten van de muziek die we maanden geleden samenstelden. De wekker loopt weer af en nu is het 07:38u. Het is nu echt tijd om te gaan douchen, nieuw overhemd aan te trekken en beneden te wachten op … Straks mag Jeanet in een witte lijkwagen nog een rondje door Engelen rijden en wij gaan mee in (ook) een witte volgwagen. De wensen van Jeanet worden prachtig uitgevoerd. Laat ik niets meer vergeten en de dag goed tot me door laten dringen.

En weer werd ik vroeg wakker. Ik keek naar links, daar waar Jeanet altijd lag. Het bed was leeg. Zou ze vroeg opgestaan zijn? De gedachte doet pijn, wetend dat ze ‘aan de andere kant’ is en morgen gecremeerd wordt. Ze was 32 jaar mijn partner, mijn maatje en de leegte probeer ik te vullen met duizenden herinneringen en mooie momenten. Ik ben heel blij dat we samen kozen voor kinderen. Jeanet leeft voort!

De post werd weer bezorgd… afgelopen zaterdag vielen twintig oprechte deelnemingkaarten op de deurmat. Dit keer één. Uh, één pakketje, bij elkaar gehouden door twee elastiekjes. Heel netjes van TNT-Post. Zojuist alles doorgelezen en kaarten geteld: 27 stuks! Ontroerende teksten gelezen, hele mooie kaarten bewonderd. En zo hebben we weer opnieuw heel veel steun aangevoeld.

Zojuist een medewerkster van de begrafenisonderneming uitgezwaaid. Was een goed en vooral informatief gesprek over komende woensdag. Nam weer 1 1/2 uur tijd in beslag en gisterenavond was het al zo laat geworden. Ik ging ongeveer 01:30u naar bed en heb heel lang aan het programma voor het afscheid van Jeanet gewerkt. Ik word meer en meer tevreden over alles en over onze gezamenlijke wensen. Nu moet ik weer even tijd nemen voor rust, brood en koffie.